ଆଜି ଜଲିଆନୱାଲାବାଗ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡକୁ ପୁରିଲା ୧୦୧ ବର୍ଷ । ଭାରତ ଇତିହାସ ଏହି ବଳିଦାନକୁ ମନେପକାଏ ! ଆଜି ଦିନରେ ଜଲିଆନୱାଲା ବାଗ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ଘଟିଥିଲା, ଜଲିଆନୱାଲା ବାଗ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ହେଉଛି ଭାରତୀୟ ଇତିହାସର ସବୁଠାରୁ ଅନ୍ଧକାର ଅଧ୍ୟାୟ। ଏହି ଦିନ, ୧୩ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୧୯ ରେ, ବ୍ରିଟିଶ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଜେନେରାଲ ରେଜିନାଲାଲ ଡାୟର ଅମୃତସରର ଜଲିଆନୱାଲା ବାଗରେ ବୈଶାଖୀ ଅବସରରେ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥିବା ହଜାର ହଜାର ନିରୀହ ଭାରତୀୟଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭାବରେ ଗୁଳି ଚଳାଇଥିଲେ।
ଏହି ଗୁଳିରେ ୧୦୦୦-୨୦୦୦ ଭାରତୀୟଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା। ଏହାଠାରୁ ଅଧିକ ଗୁରୁତର ଭାବେ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ। ବଗିଚାରୁ ବାହାରିବାକୁ ଡାୟର୍ ସମସ୍ତ ମାର୍ଗ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ । ସେହି ଉଦ୍ଦ୍ୟାନର ଖୋଲା ଥିବା ଗୋଟିଏ ରାସ୍ତାରେ ଜେନେରାଲ ଡାୟାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସଶସ୍ତ୍ର ଯାନ ଥିବା ଗାଡି ଠିଆ କରି ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ସେ ପ୍ରାୟ ୧୦୦ ସୈନିକଙ୍କ ସହ ଉଦ୍ଦ୍ୟାନର ଦ୍ୱାରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ପ୍ରାୟ ୫୦ ସୈନିକଙ୍କ ପାଖରେ ବନ୍ଧୁକ ଥିଲା। ସେ ସେଠାରେ ପହଞ୍ଚି କୌଣସି ଚେତାବନୀ ନ ଦେଇ ଗୁଳି ଚଳାଇବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ। ଗୁଳି ବିନିମୟ ହେତୁ ଲୋକମାନେ ଗଛ କାଟିବା ପରି ପଡିବାକୁ ଲାଗିଥିଲେ। ଗୁଳି ବିନିମୟ ଯୋଗୁଁ ଅନେକ ନିରୀହ ଭାରତୀୟ ଭୟଭୀତ ହୋଇ ଉଦ୍ଦ୍ୟାନ ସ୍ଥିତ ଏକ କୂଅକୁ ଡେଇଁପଡିଥିଲେ। ଗୁଳି ବିନିମୟ ପରେ କୂଅରୁ ୨୦୦ ରୁ ଅଧିକ ମୃତଦେହ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା।।